Kosmiczny smog sprzed 12 miliardów lat, pierwsza taka obserwacja w historii

Astronom Justin Spilker i jego współpracownicy odkryli złożone cząsteczki organiczne w postaci smogu w galaktyce oddalonej od Ziemi o ponad 12 miliardów lat świetlnych. Jak do tego doszło i co to oznacza dla nas?

nauka
Sandra Kicińska8 czerwca 2023
10
Źrodło fot. NASA
i

Najnowsze badania kosmiczne, przeprowadzone przez naukowców z Texas A&M University, przynoszą niezwykłe odkrycie: smog z odległej przeszłości, aż sprzed 12 miliardów lat. Obserwacje wykonano za pomocą zaawansowanego teleskopu kosmicznego Jamesa Webba, który otwiera drzwi do podróżowania w czasie, pozwalając nam zgłębić tajemnice wczesnych etapów formowania się świataWszechświata.

Dane z teleskopu Webba wykazały w kosmosie charakterystyczną sygnaturę dla dużych cząsteczek organicznych podobnych do smogu i dymu. Wykryto te same elementy, co w przypadku rakotwórczych emisji węglowodorów, które w dużej mierze przyczyniają się do zanieczyszczenia atmosfery na naszej planecie. W kosmosie sprawa ma się jednak trochę inaczej.

Kosmiczny smog sprzed 12 miliardów lat, pierwsza taka obserwacja w historii - ilustracja #1
Zarejestrowane przez teleskop Jamesa Webba dwie galaktyki. (Źródło: J. Spilker/S. Doyle, NASA, ESA, CSA)

Pocztówka z odległej przeszłości

Mogłoby się wydawać, że odkrycia organicznych cząsteczek w postaci dymu i smogu w galaktyce, która znajduje się 12 miliardów lat świetlnych od Ziemi, nie jest ani niczym istotnym ani ciekawym. Dla astronomów jest to jednak szansa, aby lepiej zrozumieć Wszechświat, w którym żyjemy.

To, co obserwujemy „dzisiaj”, jest swoistą pocztówką z przeszłości – obrazem przenoszonym przez światło. Im dalej patrzymy, tym bardziej cofamy się w przeszłość, bo odległość w przestrzeni kosmicznej definiowana jest właśnie poprzez czas. W związku z tym warto wziąć pod uwagę, że obecnie w badanym przez naukowców regionie może znajdować się coś zupełnie innego, o ile w ogóle dalej coś tam jest. To już jest jednak zagadka, na którą prawdopodobnie nie poznamy odpowiedzi przez kolejne 12 mld lat.

Kosmiczny smog sprzed 12 miliardów lat, pierwsza taka obserwacja w historii - ilustracja #2
O soczewkowaniu grawitacyjnym i pierścieniu Einsteina mówimy wtedy, gdy dwie galaktywki są ze sobą prawie idealnie wyrównane. (Żródło: Texas A&M Today)

Odkrycie nie tylko jest wynikiem zaawansowanej technologii i mocy, jaką dajeę teleskop Webba, ale również odrobiny szczęścia. Pomocne okazało się rzadkie zjawisko soczewkowania grawitacyjnego. To właśnie dzięki temu grupa badawcza na czele z Justinem Spilkerem była w stanie zaobserwować tak odległy obiekt (został on dodatkowo wzmocniony przez efekt pierścienia Einsteina). Zauważono wówczas wiele obszarów, w których był widoczny smog oraz dym, ale niewiele nowych procesów gwiazdotwórczych. Zaprzecza to dotychczasowej teorii, że tam gdzie dym, tam i ogień i zapewne rodzi się nowa gwiazda.

(…) nie możemy się doczekać, aby spróbować zrozumieć, czy to prawda, że tam, gdzie jest dym, jest i ogień. Może nawet uda nam się znaleźć galaktyki, które są tak młode, że złożone cząsteczki, takie jak te, nie zdążyły jeszcze uformować się w próżni kosmicznej, więc galaktyki są ogniem i nie mają dymu. Jedynym sposobem, aby to potwierdzić, jest przyjrzenie się większej liczbie galaktyk, miejmy nadzieję, że nawet znajdujących się dalej niż ta. – Justin Spiler.

Nie jest to jeszcze nic, co wywróciłoby nasze życie do góry nogi, ale z pewnością nie powinno się lekceważyć znaczenia tych badań. Pozwalają one rzucić nowe światło na historię kosmosu, a w tym również naszej planety. To zaproszenie do fascynującej podróży w czasie, która może prowadzić do nowych odkryć i lepszego zrozumienia naszej egzystencji.

POWIĄZANE TEMATY: nauka kosmos

Sandra Kicińska

Sandra Kicińska

Współpracę z GRYOnline.pl rozpoczęła w listopadzie 2021 roku jako autorka newsów. Obecnie redaguje teksty w dziale Paid Products, od czasu do czasu pisząc dla newsroomu technologicznego. Wcześniej zajmowała się copywritingiem i tworzeniem tekstów popularnonaukowych. Po raz pierwszy do komputera dorwała się w wieku zaledwie trzech lat. Parę lat później, po zanurzeniu się w magiczny świat książek, pojawiła się u niej również fascynacja słowem pisanym. Do jej ulubionych gatunków gier należą różnego rodzaju strategie, symulatory oraz RPG. Poza tym uwielbia literaturę piękną, filozofię, surrealizm, anime i czarny humor. Po godzinach trenuje kontorsję, redefiniując ograniczenia ludzkiego ciała.

Ile zarabia się na TikToku?

Ile zarabia się na TikToku?

W kwietniowej ankiecie Steam wciąż królował Windows 10, choć następca depcze już po piętach, pojawiły się też nowe karty Nvidii RTX 40 Super

W kwietniowej ankiecie Steam wciąż królował Windows 10, choć następca depcze już po piętach, pojawiły się też nowe karty Nvidii RTX 40 Super

Język arabski przechodzi internetową rewolucję. To jedno z najciekawszych zjawisk socjolingwistycznych stulecia

Język arabski przechodzi internetową rewolucję. To jedno z najciekawszych zjawisk socjolingwistycznych stulecia

Ten smartfon ma wszystko, jest dostępny za rozsądne pieniądze, a do tego wygląda jak milion dolarów

Ten smartfon ma wszystko, jest dostępny za rozsądne pieniądze, a do tego wygląda jak milion dolarów

Majsterkowicz odtworzył GLaDOS z Portala łącząc AI i zamiłowanie do robotyki, wygrał tym konkurs Nvidii

Majsterkowicz odtworzył GLaDOS z Portala łącząc AI i zamiłowanie do robotyki, wygrał tym konkurs Nvidii