Monitory są bardziej wszechstronne niż kiedykolwiek, ale który ekran jest najlepszy do grania? Opowiedz nam o swojej konfiguracji

Prawdopodobnie nigdy nie było tak dużego wyboru na rynku monitorów, jaki jest obecnie. Możemy decydować nie tylko o podstawowych parametrach, jak rozdzielczość czy przekątna ekranu, ale również o typie matryc. Co więcej, jeśli zechcemy, możemy kupić monitor ultra szerokokątny lub zakrzywiony.

Dla gracza wybór monitora jest bardzo ważny. Źródło: Samsung Memory, Unsplash

Podział ze względu na technologię

Przed zakupem monitora warto pomyśleć, do czego głównie będzie nam służył. Należy również zastanowić się, co jest dla nas ważniejsze, bo być może zamiast konstrukcji kompromisowej, lepiej postawić na jakąś mocną cechę. Niestety, póki co nie istnieje technologia bez wad, więc z reguły z pewnymi rzeczami będziemy musieli się pogodzić. Na początek wymienię kilka najpopularniejszych obecnie technologii.

• Monitory z matrycą IPS – zacznę od najbardziej wypośrodkowanej konstrukcji. To jedne z najbardziej popularnych obecnie urządzeń. Kilka lat temu były odczuwalnie droższe od TN LCD, lecz obecnie można spotkać nawet tanie, budżetowe monitory IPS. Technologia ta zapewnia dość dobre kąty widzenia i kolory. Do wad można zaliczyć czasem występujące defekty, jak backlight bleeding czy tzw. IPS glow.
• Monitory LCD TN – dawniej dominująca technologia, obecnie coraz bardziej spychana do niszy dla najbardziej wymagających graczy e-sportowych. W stosunku do IPS ma praktycznie tylko jedną zaletę – jest szybsza w działaniu (krótszy czas reakcji piksela). Łatwiej stworzyć monitor o bardzo wysokiej częstotliwości odświeżania oparty o TN, niż IPS. Słabą stroną są kiepskie kąty widzenia, pojawiające się przebarwienia w spojrzeniu pod kątem. Tańsze modele mają też słabe kolory i kontrast.
• Monitory VA, PVA, MVA - to urządzenia dość podobne do obu powyższych, jednak inne ułożenie kryształów (VA – Vertical Align) daje im odmienną charakterystykę. Takie monitory mają bardzo dobre kolory oraz kontrast znacznie wyższy niż w przypadku TN i IPS. Do tego dodajmy także bardzo dobre kąty widzenia i brak defektów produkcyjnych, trapiących ekrany IPS. Problemem jest powolność pikseli, ich długi czas reakcji, a co za tym idzie – wyraźnie widoczne smużenie. Niestety większość modeli przez to niezbyt się nadaje dla gracza, choć ostatnio pojawiają się urządzenia z tzw. matrycą Fast VA. Nawet w ich przypadku radzę poczytać recenzje użytkowników, ponieważ termin ten bywa tylko chwytem marketingowym.
• OLED (także P-OLED, AMOLED itp.) – stosunkowo świeża, ale prężnie rozwijająca się kategoria monitorów zawierających matryce diod organicznych. Bardzo dobre kąty widzenia, nasycone kolory i przede wszystkim fenomenalny kontrast dzięki prawdziwej czerni (co oznacza całkowicie wygaszone diody). Do tego matryce OLED są dość szybkie, raczej nie mowy w tym przypadku o smużeniu. Także i w tym przypadku musi być przysłowiowa łyżka dziegciu, a nawet dwie. Technologia organicznych diod boryka się z wypalaniem, czyli nierównomiernym zużyciem pikseli, co objawia się utrwalonymi cieniami na obrazie. Co prawda w ostatnich latach ograniczono pojawianie się tego zjawiska (częściowo dzięki rozwiązaniom programowym), lecz nadal warto mieć to na uwadze. Drugim minusem są ceny tych urządzeń, niestety nadal kilka razy wyższe od kwot, które trzeba wydać za typowy monitor.
• MiniLED – choć wielu producentów reklamuje je jako odrębną kategorię matryc, w rzeczywistości jest to „drobne” nadużycie. MiniLED to przede wszystkim technologia podświetlenia, która bazuje na matrycy drobnych diod, zamiast na dyfuzorze podświetlonym tylko na brzegach. W monitorach MiniLED spotkamy z reguły matryce IPS lub VA (z ich zaletami i wadami). Specyficzne podświetlenie pozwala jednak na strefowe wygaszanie, co teoretycznie pozwala uzyskać kontrast niemal na poziomie OLED-ów i dobry HDR. Jednak nie jest to tak precyzyjne, jak w ich przypadku. Monitory MiniLED mają bardzo wysoką jasność, sporo powyżej 1000 nitów. Do wad należy zaliczyć wyraźnie większą wagę i wysokie zużycie energii. Zdarza się, że moduł podświetlenia jest aktywnie chłodzony, co oznacza słyszalne wentylatory.
• MicroLED – to niestety nadal jest pieśń przyszłości, przynajmniej, jeśli chodzi o monitory dla graczy. Telewizory już istnieją, choć kosztują tyle, co mieszkanie lub luksusowy samochód. Najbardziej ogólnikowo można powiedzieć, że to urządzenia z wszystkimi zaletami OLED-ów, ale bez ich wad. Ponieważ technologia wykorzystuje znacznie wytrzymalsze diody półprzewodnikowe, zamiast organicznych, problem wypalania jej nie dotyczy. Cóż, musimy jeszcze trochę poczekać.

Matryca TN szykuje niespodzianki dla spoglądających z boku. Źródło: fotografia własna

Różne kształty i proporcje

Kiedyś najczęściej spotykano monitory o proporcjach ekranu 4:3, co w pewnym sensie było schedą po telewizorach. Do dzisiaj jeszcze czasem można takie urządzenie spotkać w biurach, ponieważ ułatwia ono pracę w arkuszami tekstu. W codziennym, domowym użytkowaniu jednak lepiej sprawdza się ekran o proporcjach 16:9 i taki też jest dzisiaj najbardziej popularny.

• Od pewnego czasu rośnie udział monitorów 21:9 – w tych proporcjach spotkamy przede wszystkim urządzenia o większych przekątnych. Szerszy ekran zapewnia lepsze wrażenia w grach, ale też przydaje się w pracy (kilka jednocześnie otwartych okien na jednym pulpicie).
• Bez problemu znajdziemy też urządzenia o proporcjach 32:9, choć są to urządzenia z reguły duże i dość drogie (ceny porównywalne z OLED-ami). Lepiej sprawdźmy na biurku, czy posiadamy wystarczającą ilość miejsca.
• Monitory 16:9 nadal są najczęściej spotykane, czego dowodzi ankieta Steam. W przypadku 55,73% maszyn graczy ustawioną rozdzielczością jest 1920x1080 pikseli, co właśnie odpowiada takim proporcjom.

Dość ciekawą opcją są zakrzywione ekrany. Najczęściej można je spotkać w przypadku monitorów szerokokątnych. To jest jak najbardziej zrozumiałe, ponieważ szeroki obraz ustawiony w niewielkiej odległości od nas w pobliżu krawędzi bocznych będzie coraz mniej wyraźny. Abyśmy nie patrzeli na te obszary pod zbyt dużym kątem, producenci oferują matryce zakrzywione.

Zakrzywiony ekran to fajne rozwiązanie w przypadku szerokich monitorów. Źródło: Lukas Weber, Unsplash

Na takie ekrany można już trafić także w urządzeniach mniejszych o proporcjach 16:9, widziałem nawet 24-calowe monitory tego typu. Moim zdaniem sens matrycy o kształcie wycinka walca jest tutaj nieco dyskusyjny, aczkolwiek skoro powstają takie konstrukcje, zapewne znajdują chętnych.

1080p nadal króluje

Rozdzielczość to także rzecz, o której trzeba pamiętać przeszukując oferty. Nadal wielu graczy wybiera 1920x1080 pikseli, choć stale rośnie udział rozdzielczości 2560x1440 pikseli. To świadczy o wybieraniu monitorów o przekątnej 27 cali i większych, gdyż w urządzeniach mniejszych rzadko spotyka się matrycę dokładniejszą niż 1080p.

Dla przykładu 34-calowe monitory 21:9 mogą mieć zupełnie nietypowe rozdzielczości, jak 3440x1440 punktów. Obecnie większość nowych gier wspiera takie „rozdziałki”, jednak czasem starszym tytułom zdarzają się problemy. Także wydajność komputera bywa decydującym czynnikiem. Im większa wartość, tym mocniej musi się starać karta graficzna, aby obliczyć każdą klatkę.

A może zamiast jednego monitora, pomyśleć o kilku? Źródło: Farzad, Unsplash

Być może dlatego wielu graczy nadal pozostaje przy 16:9 i 1080p. W obliczu gier, które często bywają portami z konsol, nie zawsze dobrze zoptymalizowanymi dla PC, szybkość działania pozostaje ważniejsza niż najwyższa możliwa jakość obrazu. Zaś dla tytułów retro nawet 1920x1080 potrafi być wyzwaniem (nadal jest jednak szansa, że będzie ona działać). Czy nadal używacie monitora w rozdzielczości 1080p? A może posiadacie większy lub właśnie planujecie go kupić? Proszę o komentarze.

Monitory w ofercie sklepu RTV Euro AGD

Ten materiał nie jest artykułem sponsorowanym. Jego treść jest autorska i powstała bez wpływów z zewnątrz. Część odnośników w materiale to linki afiliacyjne. Klikając w nie, nie ponosisz żadnych dodatkowych kosztów, a jednocześnie wspierasz pracę naszej redakcji. Dziękujemy!

Arkadiusz Strzała

Arkadiusz Strzała

Swoją przygodę z pisaniem zaczynał od własnego bloga i jednego z wczesnych forum (stworzonego jeszcze w technologii WAP). Z wykształcenia jest elektrotechnikiem, posiada zamiłowanie do technologii, konstruowania różnych rzeczy i rzecz jasna – grania w gry komputerowe. Obecnie na GOL-u jest newsmanem i autorem publicystyki, a współpracę z serwisem rozpoczął w kwietniu 2020 roku. Specjalizuje się w tekstach o energetyce i kosmosie. Nie stroni jednak od tematów luźniejszych lub z innych dziedzin. Uwielbia oglądać filmy science fiction i motoryzacyjne vlogi na YouTube. Gry uruchamia głównie na komputerze PC, aczkolwiek posiada krótki staż konsolowy. Preferuje strategie czasu rzeczywistego, FPS-y i wszelkie symulatory.