Zmarł słynny naukowiec Sir Ian Wilmut - zasłynął ze sklonowania owcy Dolly

Uniwersytet Edynburski nie ma dobrych wieści dla świata nauki. Zmarł Sir Ian Wilmut, który zasłynął dzięki pierwszemu udanemu klonowaniu. W 1996 roku urodziła się owca Dolly, sklonowana z dorosłej, żywej komórki. To osiągnięcie przyniosło mu sławę, choć wywołało też wiele kontrowersji.

„Twórca” owcy Dolly

Sir Ian Wilmut urodził się w 1944 roku w pobliżu Stratford-upon-Avon (miejsce urodzenia dzieli z Williamem Szekspirem). Zainteresowanie biologią przejawiał już we wczesnych latach szkoły. Rozpoczął studia na kierunku rolnictwo Uniwersytetu w Nottingham, ale w trakcie zmienił profil na nauki o zwierzętach.

Powiązane:Starlinki, Perseidy i inne cuda. To zobaczymy na polskim niebie w 2025 roku

Potem rozpoczął pracę na Uniwersytecie Cambridge w zespole profesora Christophera Polge'a. Wspólne doświadczenia nad zachowywaniem zamrożonych zarodków doprowadziły do powstania Frostie – cielęcia, które urodziło się z takich właśnie cząsteczek. Od 1973 rok Sir Ian Wilmut kontynuował rozwój zawodowy w Animal Breeding Research Organisation (ABRO), pierwowzorze instytutu Roslin.

Tam pracował nad komórkami rozrodczymi i zarodkami oraz zaangażował się w projekt owiec zmodyfikowanych genetycznie, tak aby produkowały mleko zawierające białka, które można wykorzystać do leczenia chorób u ludzi. Potem jego starania zaczęły zmierzać w kierunku klonowania komórek, a ich owocem w 1996 roku została owca Dolly – pierwszy udany i tak nagłośniony przypadek sklonowania zwierzęcia.

Owca rozwinęła się z materiału genetycznego komórki somatycznej dorosłego osobnika, w tym przypadku pobranej z gruczołów mlekowych. Polegało to na usunięciu jądra z komórki jajowej, w jego miejsce wstrzykując materiał genetyczny z komórki innej owcy. Tak przygotowane jądro było „aktywowane” impulsami elektrycznymi i umieszczone w tzw. matce zastępczej, czyli owcy, której zadaniem było donoszenie klonowanej ciąży.

Wydarzenie to było krokiem milowym dla nauki, ale wywołało kontrowersje natury etycznej. Szczególnie mocno protestowały niektóre konserwatywne środowiska religijnie, nazywając klonowanie „zabawą w Boga”. Niektórzy też obawiali się pojawienia ludzkich klonów. Tymczasem Sir Ian Wilmut przeniósł się na Uniwersytet Edynburski, gdzie kontynuował prace nad klonowaniem komórek macierzystych medycyny regeneracyjnej.

W 2008 roku został mu nadany tytuł szlachecki Sir, a w 2012 roku Sir Ian Wilmut przeszedł na emeryturę. W 2018 roku musiał stawić czoło diagnozie – choroba Parkinsona. Wtedy też stał się patronem programu na uniwersytecie, pracującego na nowymi metodami spowolnienia postępu tej choroby. Niestety 10 września 2023 roku odszedł w wieku 79 lat, pozostawiając w smutku żonę Sarę i troje dzieci.

Czytaj więcej:Pierwsza bateria atomowa na rynek konsumencki jest niemal gotowa. Ma działać 50 lat i pochodzi z Chin