Starlinki, Perseidy i inne cuda. To zobaczymy na polskim niebie w 2025 roku

Nadchodzący rok 2025 będzie obfitował w świetne okazje na uwiecznieniu na zdjęciach ciekawych zjawisk astronomicznych. I można to zrobić nawet iPhonem, o ile wiemy, jak go ustawić. Patrząc na cały kalendarz z suchymi informacjami w tabelce, trudno wywnioskować, które wydarzenia są mniej lub bardziej warte uwagi. W związku z tym w poniższym tekście zostały wybrane „kosmiczne wydarzenia” najbardziej warte uwagi w danym miesiącu.

Styczeń

Ledwie rok się zacznie, a tu już mamy coś interesującego do zaobserwowania – zakrycie Saturna 4 stycznia o 17:43. Oczywiście mając sprzęt, który pozwoli na obserwację zaobrączkowanego gazowego olbrzyma. Co prawda staje się on coraz mniej atrakcyjny do obserwacji ze względu na „znikający” pierścień (będzie on całkowicie niewidoczny 23 marca), jednak z całą pewnością znajdą się ludzie, którzy będą chcieli to zobaczyć przez okular swojego teleskopu.

Powiązane:Jak zmniejszyć rozmiar zdjęcia na telefonie?

Oprócz tego możemy zobaczyć 16 stycznia o 2:29 Marsa w opozycji. Paradoksalnie tę planetę świecącą na czerwono łatwiej wypatrzyć gołym okiem niż teleskopem, jednak do bliskiej obserwacji wymagane jest użycie sprzętu optycznego.

Luty

Idzie luty, podkuj buty i spójrz w górę – zobaczysz koniunkcje aż czterech ciał niebieskich „przemierzających” nasze niebo w rzędzie w Paradzie Planet – Księżyca, Wenus, Saturna i Neptuna. 1 lutego zjawisko będzie widoczne przez prawie całą dobę.

W lutym Wenus będzie bardzo jasna, a 16 lutego będzie miała maksimum jasności na niebie przy wysokim „położeniu” na niebie, co będzie ją czynić łatwą do odnalezienia.

Marzec

Tutaj mamy coś, co nawet osoby niezainteresowane obserwowaniem kosmosu mogą zechcieć zaobserwować – płytkie częściowe zaćmienie Słońca. 29 marca w zależności od regionu Polski Księżyc przesłoni między 2-16% tarczy słonecznej. Jest to mniejsze zakrycie niż to zaobserwowane w naszym kraju w 2022, jednak nie możemy wybrzydzać – na Starym Kontynencie o wiele rzadziej obserwujemy zaćmienia Słońca niż na kontynencie amerykańskim.

Obserwacja zalecana jedynie przy użyciu specjalnych okularów z odpowiednim filtrem słonecznym. Pamiętajcie, że bezpośrednie spoglądanie na Słońce gołym okiem może spowodować uszkodzenie wzroku.

Kwiecień

Tutaj gratka dla fanów meteorów – w nocy z 21 na 22 kwietnia będziemy mogli podziwiać maksimum meteorów z roju Lirydów. Można pomyśleć o życzeniu wyszukując na nocnym niebie tzw. spadającą gwiazdę. Co prawda radiant Lirydów znajduje się ok. 10 stopni ponad horyzontem, niemniej jednak meteoryty wypadają z radiantu, dzięki czemu być może zaobserwujemy je wyżej na niebie.

Maj

Ten miesiąc przyniesie nam kolejne okazje do obserwacji spadających gwiazd – 5/6 maja zobaczymy maksimum meteorów z roju Akwarydy, którego radiant jest w konstelacji Wodnika, a 24/25 maja z roju Camelopardalidów znajdującego się w pobliżu konstelacji Żyrafy.

Czerwiec i Lipiec

Wraz z początkiem czerwca rozpoczyna się sezon na obserwację obłoków srebrzystych. Na dodatek w przesileniu księżycowym zobaczymy bardzo niską pełnię w nocy z 11 na 12 czerwca. Nie będzie to typowa pełnia, gdyż będzie to pełnia tzw. Truskawkowego Księżyca.

Oprócz tego w Polsce będą miały miejsce tzw. białe noce – nie dochodzi do nocy astronomicznej tzn. Słońce nie chowa się wystarczająco pod horyzontem. Im dalej na północ, tym będzie to bardziej widoczne. W krajach na północ od Polski będą miały miejsce dni polarne, które na Biegunie Północnym będą trwały od 22 czerwca do 22 grudnia.

Sierpień

Ten upalny miesiąc przyniesie ze sobą jeden z najciekawszych corocznych zjawisk, które przyciągają uwagę wielu osób na świecie. W nocy z 12/13 sierpnia będziemy podziwiać Perseidy – chyba najbardziej popularny ze wszystkich rojów meteorów. Bardzo łatwy do zaobserwowania nawet gołym okiem, jednak z użyciem odpowiedniego sprzętu optycznego widok może być jeszcze bardziej interesujący. Dodając do tego letnie sierpniowe noce są bardzo komfortowe do podziwiania.

Wrzesień

Co prawda całkowitego zaćmienia Słońca widocznego z terytorium Polski za naszego życia się nie doczekamy, jednak możemy podziwiać całkowite zaćmienie Księżyca. 7 września o godzinie 18:11 nazywany pieszczotliwie przez astrofotografów „Łysym” nasz naturalny satelita zostanie zakryty przez cień Ziemi.

12 września zobaczymy zakrycie Plejad przez Księżyc, jednak tylko z użyciem odpowiedniego sprzętu optycznego – obserwacja gołym okiem jest praktycznie niemożliwa, podobnie jak dzienne zakrycie Wenus 19 września. Zbyt duża bliskość Słońca na niebie znacznie utrudni widoczność.

21 września przyniesie nam Saturna w opozycji, zobaczymy też bardzo cienki pierścień Saturna, który kilka miesięcy wcześniej był niewidoczny.

Październik

Robi się coraz chłodniej, dni są zauważalnie krótsze, co jednak nie oznacza, że nie warto wychodzić z domu. Wciąż możemy obserwować koniunkcje ciał niebieskich oraz roje meteorów.

Mało tego, to pierwszy miesiąc, w którym możemy podziwiać pełnię tzw. Super Księżyca. Jest to specyficzna pełnia - Księżyc znajduje się w perygeum, czyli jest najbliżej naszej Niebieskiej Planety. Będzie oddalony od nas ok. 364 tys. km, podczas gdy zwykle znajduje się od nas ponad 400 tys. km. Pełnia ta będzie miała miejsce 7 października o godzinie 3:47.

Jeśli komuś nie chce się zarywać nocy na obserwację Super Księżyca, nic straconego. Można zaobserwować go o innej porze w późniejszych miesiącach.

Listopad

Tak jak było wspomniane przy październiku, w listopadzie również możemy zobaczyć pełnię Księżyca blisko Ziemi. Tym razem będzie on na dziennym niebie – 5 listopada o 13:19.

Oprócz tego w pobliżu gwiazdy podwójnej Algieba znajdzie się radiant roju Leonidów, których maksimum przypadnie w nocy z 17 na 18 listopada. Jest to najszybszy znany rój meteorów – prędkość meteroidów w ziemskiej atmosferze sięga nawet 72 km/s.

Grudzień

Koniec roku znów przyniesie nam tzw. Super Księżyc. Jednak nie będzie to ani tuż nad ranem, ani w dzień, tylko przed północą. O godzinie 23:14 4 grudnia możemy zobaczyć księżycową tarczę w pełni „z bliska”. Na pewno znajdzie się sporo osób, które zamiast wcześniejszego pójścia spać, wybiorą obserwację Super Księżyca.

Inne zjawiska astronomiczne

Są takie wydarzenia, których nie da się przewidzieć z wyprzedzeniem. W związku z tym należy na bieżąco obserwować media o tematyce astronomicznej. Na przykład zorze polarne są uzależnione od pogody kosmicznej, która musi dobrze współgrać z pogodą ziemską. Zwykłe zachmurzenie wystarczy, by były one niemożliwe do zobaczenia.

Przez cały rok na niebie możemy ujrzeć też pociągi Starlinków – grupy satelitów lecące blisko siebie, po czym każda odlatuje w swoją stronę. O nich dowiadujemy się tuż po ich starcie, niekiedy zaplanowane wcześniej ich loty mogą być odwoływane np. ze względu na złe warunki atmosferyczne.

Czytaj więcej:Astrofotografia to nie fizyka czarnej dziury. Podpowiadamy jak rozpocząć przygodę z fotografowaniem nocnego nieba