Windows XP zaskakuje swoją długowiecznością. Wiele kluczowych systemów nadal na nim działa

Mimo upływu wielu lat od oficjalnego zakończenia wsparcia, system Windows XP oraz inne starsze wersje oprogramowania Microsoftu wciąż są integralną częścią wielu systemów, z którymi mamy styczność na co dzień.

tech
Krystian Łukasik19 maja 2025
Źrodło fot. WindowsChimp | YouTube
i

Choć od premiery systemu Windows XP minęły już dekady, a Microsoft dawno zakończył jego wsparcie, to wciąż bywa, że zaskakuje on swoją obecnością w wielu miejscach. Okazuje się, że możesz z niego korzystać na co dzień, nawet o tym nie wiedząc, ponieważ napędza on infrastrukturę w pociągach, drukarkach, szpitalach, a nawet bankomatach.

Dlaczego stare systemy wciąż działają?

Mimo iż na przestrzeni ostatnich trzydziestu lat (od 1995 roku do 2025 roku) pojawiło się aż piętnaście wersji systemu Windows, najstarsze dzieła Microsoftu nadal funkcjonują w tle wielu kluczowych instalacji. Artykuł z BBC rzuca światło na zaskakujące przypadki, gdzie przestarzałe wersje Windows wciąż są sercem krytycznych systemów.

Jednym z głównych powodów tej długowieczności jest stabilność i głęboka integracja z dedykowanymi systemami sterowania, które przez lata nie uległy zmianom. Jak wyjaśnił technik bankomatów z New Jersey, modernizacja to ogromne koszty. Wymiana sprzętu, pokonanie barier regulacyjnych i przepisywanie specjalistycznego oprogramowania to wyzwania, które często zniechęcają do inwestycji.

{cytat}[…]Systemy wbudowane są niezwykle drogie, a ich wymiana często albo nie wchodzi w grę, albo nie da się na nią znaleźć budżetu. Dopóki systemy są wystarczająco odizolowane od internetu, nie stanowi to problemu

– komentuje użytkownik portalu TechSpot, Theinsanegamer pod powiązanym artykułem.{/cytat}

W rzeczywistości, jeśli coś działa dobrze, nie ma potrzeby tego 'ulepszać'. Windows XP nie 'pogorszył się' 20 lat później – to rzeczy, których od niego oczekiwaliśmy, stały się bardziej skomplikowane. Jeśli zadanie, którego oczekujesz od Windowsa XP, nie zmieniło się, nie ma powodu, by przestał działać

– dodaje uzasadnienie Squid Surprise.

Zaskakujące miejsca z wiekowym Windowsem

W codziennym życiu i instytucjach:

W Nowym Jorku zauważono windę szpitalną działającą na Windowsie XP. Co ciekawe, jak zauważa BBC, niektóre bankomaty opierają się na jeszcze starszych rozwiązaniach, takich jak Windows NT z 1993 roku.

W transporcie:

Niemieckie koleje Deutsche Bahn w zeszłym roku opublikowały ogłoszenie o pracę wymagające znajomości MS-DOS i Windows 3.11. Te relikty przeszłości wciąż zarządzają systemami wyświetlania informacji w niektórych pociągach, głównie dlatego, że ich wymiana wiązałaby się z usunięciem sprzętu, który mógłby działać jeszcze przez dziesięciolecia. Podobnie system Muni Metro w San Francisco do niedawna wymagał codziennego uruchamiania systemu kontroli pociągów opartego na DOS za pomocą dyskietki.

Specjalistyczne zastosowania:

W San Diego duże drukarki LightJet wciąż produkują odbitki fotograficzne jakości muzealnej, korzystając z Windows 2000. John Watts, operator tych maszyn, przyznał, że modernizacja kosztowałaby dziesiątki tysięcy dolarów na nowe licencje oprogramowania. Choć wyraził swoją opinie mówiąc: „nie mogę znieść maszyn z Windowsem”, są one jedynym sposobem na obsługę tych drukarek.

W służbie zdrowia:

Być może najbardziej ekstremalnym przypadkiem jest Departament Spraw Weteranów USA. Lekarze korzystają tam z Komputerowego Systemu Kart Pacjenta (CPRS), wprowadzonego w 1997 roku, który działa na jeszcze starszej platformie VistA (pierwotnie stworzonej dla MS-DOS), pamiętającej rok 1985. Oznacza to obsługę wymagającą znajomości interfejsów tekstowych i konieczność wpisywania pełnych ścieżek plików.

Uruchomienie komputera mogło zająć 15 minut, a jakikolwiek błąd, jak zapomnienie myślnika w poleceniu, mógł pochłonąć jeszcze więcej czasu

– oznajmił dla BBC psychiatra Eric Zabriskie.

Nowoczesny zamiennik jest podobno obiecany, ale pełne wdrożenie nie zakończy się przed 2031 rokiem.

Entuzjaści dają drugie życie XP

Windows XP nie tylko trwa w starych instalacjach, ale także fascynuje entuzjastów technologii, o czym pisaliśmy w naszych poprzednich artykułach.

  1. YouTuber Michael MJD zdołał uruchomić Windows XP Tablet PC Edition na zmodyfikowanym MacBooku z 2011 roku, wyposażonym w ekran dotykowy.
  2. Inny pasjonat, użytkownik forum MSFN o pseudonimie Dietmar, poszedł o krok dalej, zmuszając Windowsa XP do pracy na procesorze Intel i486SX – układzie o dekadę starszym niż sam system.

Rynek i podsumowanie

Mimo niedawnego wzrostu popularności Windows 11 i agresywnej polityki Microsoftu, Windows 10 wciąż dominuje na rynku z udziałem niemal 53% (via statcounter, lecz jedynie 38% wśród graczy według najnowszej ankiety Steam). Windows XP utrzymuje się na poziomie 0,38%, co faktycznie wskazuje na przywiązanie do sprawdzonych platform, nawet gdy oficjalne wsparcie wygasa.

Czuję, że musimy zacząć projektować systemy operacyjne z myślą o długowieczności... Firmy takie jak Microsoft muszą planować Windowsa pod kątem systemów, które działają przez ponad 30 lat. Albo, jak powiedział inny komentator, upewnić się, że nie są podłączone do internetu...

– sugeruje yRaz w komentarzach pod artykułem TechSpotu.

Jak zatem widzimy, stare wersje systemu Windows, a zwłaszcza XP, wciąż odgrywają istotną rolę w naszym otoczeniu. Czy to z powodu kosztów, specyficznych wymagań sprzętowych lub po prostu dlatego, że „jeśli coś działa, nie ruszaj tego” – szczególnie gdy system jest odizolowany od zagrożeń płynących z sieci.

POWIĄZANE TEMATY: tech Windows Windows XP

Krystian Łukasik

Krystian Łukasik

Zawodowo skupia się na pisaniu wiadomości ze świata elektroniki oraz tłumaczeń opisów i instrukcji produktów specjalistycznych. Pasja do nowoczesnych technologii komputerowych oraz gamingu pozwala mu być ciągle na bieżąco z ewoluującymi trendami w tych dziedzinach. Jego zamiłowanie do języka angielskiego stało się fundamentem decyzji o podjęciu i ukończeniu studiów z filologii angielskiej.

Kontrowersje wokół recenzji kart graficznych Nvidii. Youtuber zarzuca firmie próby wywierania presji

Kontrowersje wokół recenzji kart graficznych Nvidii. Youtuber zarzuca firmie próby wywierania presji

Youtuber sprawdził, jak w 2025 roku sprawuje się karta graficzna z 8 GB VRAM; wnioski są jednoznaczne

Youtuber sprawdził, jak w 2025 roku sprawuje się karta graficzna z 8 GB VRAM; wnioski są jednoznaczne

Jeśli Twój smartfon grzechocze, gdy nim potrząśniesz, to masz szczęście. Twój aparat prawdopodobnie jest świetny

Jeśli Twój smartfon grzechocze, gdy nim potrząśniesz, to masz szczęście. Twój aparat prawdopodobnie jest świetny

Gracz prawie kupił „kartę graficzną” bez portów. Na swoje szczęście tego nie zrobił

Gracz prawie kupił „kartę graficzną” bez portów. Na swoje szczęście tego nie zrobił

Karty graficzne w 2025 roku. Ranking wydajności i hierarchia 38 najważniejszych GPU

Karty graficzne w 2025 roku. Ranking wydajności i hierarchia 38 najważniejszych GPU