Unia Europejska wprowadza przełomowe prawo. AI będzie podlegało nadzorowi

Rada Unii Europejskiej przyjęła we wtorek przełomową ustawę, której głównym celem jest ujednolicenie przepisów dotyczących korzystania ze sztucznej inteligencji w biznesie oraz w życiu codziennym. Nowe prawo AI Act to pierwsze tego typu prawo na świecie i już zostało okrzyknięte przełomowym, potencjalnie wyznaczając globalny standard dla przyszłych regulacji tego typu.

Unijna ustawa o sztucznej inteligencji jest bardziej wszechstronna i rygorystyczna niż prawa obowiązujące w Stanach Zjednoczonych lub w Chinach, gdzie AI jest wykorzystywane do kontroli obywateli oraz zapewnienia stabilności społecznej. Prawa to mogą posłużyć jako wzór do opracowania podobnych aktów w innych częściach świata.

Źródło: Christian Lue, Unsplash

W ostatnich miesiącach na całym świecie nasilały się głosy mówiące, że sztuczna inteligencja przyczynia się do szerzenia dezinformacji oraz fałszywych wiadomości, naruszając przy tym materiały chronione prawem autorskim. Ostatnio Microsoft opublikował nawet raport, w którym przestrzegał przez możliwym wykorzystaniem AI do manipulowania wyborami w wielu krajach.

Powiązane:Unia Europejska coraz bliżej wprowadzenia regulacji dotyczących sztucznej inteligencji

Jako główny z powodów tego stanu rzeczy wymienia się popularne w ostatnich miesiącach systemy AI takie jak między innymi ChatGPT od OpenAI czy Gemini od Google.

Nowe prawo reguluje oprogramowanie na podstawie ryzyka, dzieląc AI na cztery kategorie: oprogramowanie niskiego, średniego i wysokiego ryzyka oraz technologie nieakceptowalne, które na terenie Unii Europejskiej będą zakazane.

Modele niskiego ryzyka to głównie chatboty czy gry, które będą podlegać niewielkim wymogom. Głównym celem jest uświadomienie użytkownikom, że korzystają ze sztucznej inteligencji. Prawo nakłada na operatorów systemów AI zagwarantowanie przejrzystości działania oprogramowania.

Do AI wysokiego ryzyka zaliczają się systemy odpowiedzialne za analizowanie podań na studia lub do pracy. Według przyjętego prawa zostaną one dopuszczone do użytkowania po spełnieniu rygorystycznych wymogów i obowiązków związanych z uzyskaniem dostępu do rynku Europejskiego. Zgodnie z ustawą student, którego podanie zostało odrzucone przez AI będzie miał teraz prawo zaskarżenia takiej decyzji.

Zakazane zostały oprogramowania mogące swoim działaniem stanowić zagrożenie dla podstawowych praw użytkowników. Są to na przykład systemu sztucznej inteligencji, które umożliwiają manipulację poznawczo-behawioralną oraz punktację społeczną. Unia Europejska uznała ryzyko związane z ich korzystaniem za niedopuszczalne.

Przepisy zabraniają wykorzystywania AI do monitorowania ludzkich zachowań w oparciu o dane wrażliwe, takie jak wyznanie, orientacja seksualna, pochodzenie etniczne czy przekonania polityczne. Zakazane będzie korzystanie z systemów prowadzących punktację społeczną opartą o zachowanie lub cechy osobiste człowieka. Nielegalnymi zostały również AI mające na celu manipulowanie ludzkim zachowaniem lub rozpoznające stany emocjonalne w pracy lub szkole.

Technologie tego typu, wykorzystywane m.in. w Chinach, w Europie będą nielegalne i za ich wykorzystywanie będą groziły wysokie kary. W celu egzekwowania przepisów zostały powołane cztery unijne organy monitorujące, a w ich składzie będą przedstawiciele państw członkowskich Unii Europejskiej.

Złamanie ustanowionych przepisów będzie wiązać się z surowymi karami dla firm. Będzie to albo procent rocznego obrotu firmy, albo z góry ustalona w ustawie kwota. Przepisy zostaną opublikowanie w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej i wejdą w życie 20 dni po ich publikacji.

Czytaj więcej:Regulacje w sprawie AI coraz bliżej. Unia Europejska wypracowała wstępne porozumienie

Andrzej Krzemiński

Andrzej Krzemiński

Do GRYOnline.pl dołączył w maju 2024 roku, rozpoczynając swoją przygodę z profesjonalnym pisaniem w dziale technologicznym. Jest miłośnikiem eksperymentalnego hip-hopu oraz książek psychologicznych i filozoficznych, które kolekcjonuje. W wieku 7 lat kuzyn wprowadził go w świat gier i od tego czasu nie może się od nich oderwać. W przeszłości spędzał długie godziny na grach multiplayer, takich jak League of Legends, Valorant i Rainbow Six: Siege. Obecnie skupia się na strategiach, produkcjach indie i j-RPG. Jest największym fanem japońskich gier, w szczególności twórczości studia Atlus z serią gier Persona na czele oraz gry Nier: Automata. W tym roku planuje rozpocząć studia na Uniwersytecie Jagiellońskim.