Bez tego oprogramowania nie byłoby ani systemu Windows, ani Linuksa. Pierwszy na świecie automatyczny system operacyjny skończył 70 lat

Director, pierwszy w historii automatyczny system operacyjny, skończył 70 lat. Jego historia związana jest z przełomowym komputerem Whirlwind I.

tech
Remigiusz Różański12 marca 2025
Źrodło fot. Dpbsmith | Wikimedia Commons
i

8 marca obchodzimy nie tylko Dzień Kobiet i Dzień Rudych Osób, lecz także rocznicę uruchomienia pierwszego automatycznego systemu operacyjnego w historii – Directora. W tym roku byliśmy świadkami wyjątkowego jubileuszu, w końcu prekursor Windowsa, Linuksa i macOS skończył 70 lat.

Ojciec Director

Director przyszedł na świat 8 marca 1955 roku w laboratoriach Massachusetts Institute of Technology. Jego celem było usprawnienie działania Whirlwind I – jednego z pierwszych cyfrowych komputerów czasu rzeczywistego, opracowanego w okresie zimnej wojny. Przed jego wynalezieniem maszyny mogły wykonywać tylko pojedyncze polecenia, przekazywane ręcznie za pomocą kart dziurkowanych lub przełączników. Każda zmiana zadania wymagała ingerencji człowieka.

Director był rozwiązaniem przełomowym. Dzięki niemu komputer mógł odtworzyć instrukcje zapisane na taśmach magnetycznych i wykonywać je automatycznie, bez potrzeby ręcznego przełączania między zadaniami.

Było to jedno z pierwszych zastosowań metody przetwarzania wsadowego, polegającej na gromadzeniu zadań w grupy (wsady), a następnie ich automatycznym wykonywaniu bez interwencji użytkownika. Technologia ta została później spopularyzowana w komputerach IBM.

Dziedzictwo Directora

Dla USA, Whirlwind oraz Director miały strategiczne znaczenie – były podstawą systemu obrony powietrznej SAGE, rozwijanego przez Siły Powietrzne Stanów Zjednoczonych. Przełomowy komputer został wyłączony 29 maja 1959 roku, po blisko 10 latach pracy. Kilka dekad później świat ujrzał pierwsze wersje współczesnych systemów operacyjnych. Windows zadebiutował 20 listopada 1985 roku jako interfejs graficzny MS-DOS. Mac OS Apple’a wyprzedził go o rok, debiutując w 1984 roku, a pierwsza stabilna wersja Linuksa ukazała się dopiero w 1994 roku.

Autor: Remigiusz Różański

Samsung Galaxy S25 Edge rozczarowaniem? Sprzedaż ma być niższa niż zakładano

Samsung Galaxy S25 Edge rozczarowaniem? Sprzedaż ma być niższa niż zakładano

Prezes OpenAI przerywa milczenie. Znamy datę premiery GPT-5

Prezes OpenAI przerywa milczenie. Znamy datę premiery GPT-5

AMD szykuje nowego króla taniego grania? Firma po cichu potwierdza istnienie procesora Ryzen 5 9600X3D

AMD szykuje nowego króla taniego grania? Firma po cichu potwierdza istnienie procesora Ryzen 5 9600X3D

Nadchodzi nowa era gamingu? Nowe Radeony mają być jednymi z pierwszych kart graficznych z przełomowym standardem

Nadchodzi nowa era gamingu? Nowe Radeony mają być jednymi z pierwszych kart graficznych z przełomowym standardem

Twój licznik FPS kłamał? Nowa funkcja Steam pokazuje, ile klatek jest „prawdziwych”

Twój licznik FPS kłamał? Nowa funkcja Steam pokazuje, ile klatek jest „prawdziwych”