UE ukarała Apple grzywną w wysokości ponad 2 miliardów złotych. Gigant ma niewiele czasu na zmianę polityki App Store

Komisja Europejska nałożyła na Apple dotkliwą karę finansową w wysokości 500 milionów euro (ponad 2,15 miliarda złotych) za praktyki ograniczające konkurencję w swoim sklepie z aplikacjami App Store. Decyzja ta jest pierwszym tak znaczącym zastosowaniem sankcji w ramach nowego unijnego aktu o rynkach cyfrowych (DMA). Apple otrzymało zaledwie 60 dni na dostosowanie swojej polityki do unijnych wymogów. Termin ten liczony jest od daty powiadomienia o tej decyzji, czyli od 23 kwietnia 2025, co oznacza, że firmie został miesiąc na wprowadzenie zmian. W przeciwnym razie korporacji grożą dalsze, jeszcze wyższe kary.

Powiązane:Bill Gates 20 lat temu przewidział, że Apple nie będzie w stanie utrzymać sukcesu iPoda z powodu nieuniknionego nadejścia smartfonów

Równocześnie ukarana została także Meta (właściciel Facebooka i Instagrama) grzywną w wysokości 200 milionów euro za kontrowersyjny model „płać albo wyraź zgodę”.

Dlaczego Apple zostało ukarane? Szczegóły naruszeń

Głównym zarzutem Komisji Europejskiej wobec Apple jest naruszenie Artykułu 5(4) DMA, który dotyczy tzw. przepisów „anti-steering”. W praktyce oznacza to, że Apple uniemożliwiało deweloperom aplikacji informowanie użytkowników o alternatywnych, często tańszych, metodach zakupu treści lub subskrypcji poza ekosystemem App Store. Ograniczało także swobodne kierowanie klientów do tych zewnętrznych ofert.

Komisja stwierdziła, że restrykcje narzucone przez Apple skutecznie odcinały deweloperów od korzyści płynących z alternatywnych kanałów dystrybucji. Konsumenci pozostawali w dużej mierze nieświadomi istnienia tańszych opcji. Co istotne, DMA wymaga, aby takie informowanie i kierowanie było dla deweloperów bezpłatne. Tymczasem Apple, nawet po wprowadzeniu pewnych zmian pod presją regulacyjną, nadal nakładało warunki, w tym nowe opłaty (tzw. „Commission Fee” w wysokości 17% lub 10% od transakcji dokonanych poza App Store w ciągu 7 dni od przekierowania z aplikacji dewelopera), które zdaniem UE czyniły korzystanie z alternatywnych ścieżek nieatrakcyjnym i nie spełniały wymogu „bezpłatności”.

W opublikowanym 67-stronicowym dokumencie z decyzją, Komisja Europejska szczegółowo wylicza, że ani „Oryginalne Warunki Biznesowe” Apple, ani „Nowe Warunki Biznesowe” (w tym te dla usług streamingu muzyki) nie są zgodne z DMA. Krytyce poddano m.in.:

1. Ograniczenia dotyczące strony docelowej po przekierowaniu (np. limit jednej strony, brak możliwości użycia widoku webowego w aplikacji do finalizacji zakupu).
2. Wymóg wyświetlania standardowych plansz informacyjnych (tzw. „disclosure sheets”) przy każdym przekierowaniu, których projekt i treść, zdaniem Komisji, nie są neutralne i mogą zniechęcać użytkowników od opuszczania App Store.
3. Zakaz dołączania dodatkowych parametrów do adresu URL, co utrudnia np. wstępne wypełnianie formularzy.
4. Pobieranie wspomnianej opłaty „Commission Fee”, która zdaniem UE nie jest jedynie wynagrodzeniem za „początkowe pozyskanie użytkownika”, lecz stałą opłatą za transakcje, które powinny być wolne od takich obciążeń.

Unijna Komisarz ds. konkurencji, Teresa Ribera, stwierdziła wcześniej (via Reuters):

Stanowisko Apple

Apple zapowiedziało, że zakwestionuje unijną grzywnę w sądzie (via AppleInsider). W oświadczeniu firma stwierdziła, że Unia Europejska „niesprawiedliwie bierze na celownik” koncern w sposób, który zagraża prywatności oraz bezpieczeństwu jego produktów i użytkowników, jednocześnie zmuszając do „oddawania swojej technologii za darmo” (via CNBC). Gigant argumentował również, że podejmował próby współpracy i zasięgania informacji zwrotnej od UE, lecz były ignorowane, a brak jasności ze strony regulatora utrudniał dostosowanie się do przepisów.

Co z Meta? Inne działania UE

Meta, ukarana grzywną 200 milionów euro, również skrytykowała decyzję, określając ją jako próbę „ograniczenia odnoszących sukcesy amerykańskich przedsiębiorstw, pozwalając jednocześnie chińskim i europejskim firmom działać według innych standardów” (via Meta).

Joel Kaplan, Dyrektor ds. Globalnych w Meta, dodał:

Komisja obecnie ocenia zmodyfikowany model reklamowy, którego początkowa wersja została wprowadzona przez Meta w listopadzie 2023 roku.

Reakcje i szerszy kontekst

Decyzja UE spotkała się z pozytywnym odbiorem ze strony niektórych deweloperów. Tim Sweeney, prezes Epic Games, firmy od dawna toczącej spory z Apple o politykę App Store, powiedział (via Reuters):

Warto zauważyć, że działania UE mogą zaostrzyć napięcia transatlantyckie. Administracja USA określała podobne kary jako „ekonomiczne wymuszanie” i groziła środkami odwetowymi (via European Union Institute for Security Studies). Mimo to, również w Stanach Zjednoczonych rośnie presja na gigantów technologicznych, gdzie Apple, Google, Amazon i Meta mierzą się z różnymi pozwami antymonopolowymi.

Co dalej dla Apple?

Apple ma zatem czas do końca czerwca 2025 roku (60 dni od notyfikacji decyzji z 23 kwietnia 2025 r.) na wprowadzenie zmian w funkcjonowaniu App Store, które będą zgodne z nakazem zaprzestania wydanym przez Komisję Europejską. Oznacza to konieczność usunięcia technicznych i handlowych ograniczeń uniemożliwiających deweloperom kierowanie użytkowników do tańszych ofert poza App Store.

Zgodnie z decyzją Komisji, Apple musi m.in.:

1. Zapewnić deweloperom możliwość swobodnego komunikowania i promowania ofert oraz zawierania umów z użytkownikami (zarówno w aplikacji, jak i poza nią), w tym kierowania do dowolnych miejsc docelowych (strony danego dewelopera, strony trzecie, inne sklepy z aplikacjami).
2. Zezwolić na stosowanie różnych technologii do finalizacji transakcji, w tym widoków webowych w aplikacji.
3. Zapewnić, że ewentualne plansze informacyjne dla użytkowników będą neutralne i oparte na weryfikowalnych danych.
4. Zagwarantować, że komunikowanie, promowanie ofert i zawieranie umów po przekierowaniu będzie „bezpłatne”, a ewentualne wynagrodzenie za „początkowe pozyskanie użytkownika” będzie ściśle ograniczone czasowo i zakresowo.

Jeśli Apple nie zastosuje się do tych wymogów w wyznaczonym terminie, Komisja może nałożyć okresowe kary pieniężne, potencjalnie sięgające nawet 10% globalnego rocznego obrotu firmy, co mogłoby oznaczać wielomiliardowe sankcje. Sprawa z pewnością będzie miała dalszy ciąg, zwłaszcza w kontekście zapowiedzianego przez Apple odwołania. Dla nas, jak i deweloperów może to jednak oznaczać perspektywę większego wyboru i niższych cen w przyszłości.

Czytaj więcej:Masz iPhone'a i myślisz, że Apple Watch to jedyna opcja? Recenzja Huawei Watch Fit 4, który działa z iOS i kosztuje tylko 600 zł