Nasz mózg działa jak autokorekta, na szczęście z lepszym efektem

Nasz mózg nieustannie stara się odgadnąć kolejne słowa, gdy czytamy książki, słuchamy muzyki lub prowadzimy rozmowę. Stara się też przewidzieć dźwięki naszego otoczenia. Wyniki najnowszych badań naukowców z holenderskiego Instytutu Psycholingwistyki im. Maxa Plancka i Uniwersytetu im. Radbouda zostały opublikowane w czasopiśmie naukowym „PNAS”.

Ludzki mózg to wielowymiarowa autokorekta

Główny autor badań, Micha Heilbron, w podsumowaniu swojego badania tłumaczy, w jaki sposób mózg wykorzystuje przewidywanie do tworzenia spójnego obrazu rzeczywistości:

Maszyna do przewidywania działająca bez przerwy i bez możliwości wyłączenia – mózg. Źródło: Pixabay.

Szukając analogii, Micha Heilbron porównuje działanie naszego mózgu do rozpoznawania mowy lub autokorekty, które to systemy monitorują dostarczane im słowa i budują na tej podstawie przewidywany ciąg dalszy komend czy zdań. Ludzki mózg przewiduje znacznie więcej niż pojedyncze słowa, działając na wielu płaszczyznach:

Hemingway i Sherlock Holmes pomagają badać ludzki mózg

Naukowcy postanowili zweryfikować teorię, w myśl której mózg dokonuje stałej analizy i porównywania informacji pozyskanych z zewnątrz (obrazów, dźwięków, słów) z wewnętrznymi przewidywaniami. Micha Heilbron podkreśla, że prowadzone badania mogą być przełomowe w rozwoju tej teorii, dostarczając po raz pierwszy bezpośrednich dowodów na jej poparcie:

Wspomniane sztuczne sytuacje polegają na prowadzeniu eksperymentów w laboratoriach w bardzo uproszczonych warunkach. Przykładowo, badani słuchają serii pisków lub prostych odgłosów i badana jest ich umiejętność przewidzenia kolejnego elementu dźwiękowej układanki. Holenderscy naukowcy postanowili jednak pójść krok dalej i… przeczytać badanym opowiadania.

Czytanie pobudza wyobraźnię, ale teraz może też pomóc zrozumieć ludzkie zachowanie. Źródło: Pixabay.

Naukowcy analizowali aktywność mózgu osób, które słuchały opowiadań autorstwa Hemingwaya, a także przygód Sherlocka Holmesa. Jednocześnie odtwarzane teksty zostały poddane szczegółowej analizie przez tzw. głębokie sieci neuronowe, dzięki czemu mogli określić, jak bardzo nieprzewidywalne jest każde słowo.

Podświadomie dokonujemy analizy każdego słowa i dźwięku, określając jego prawdopodobieństwo. Holenderscy naukowcy odkryli, że nasz mózg jest niezwykle wrażliwy na nieprzewidywalności. Nasz umysł reaguje silniej, gdy słowo jest nieoczekiwane w danym kontekście. Nic więc dziwnego, że większą fascynację budzi lektura Hemingwaya niż instrukcji obsługi.

Po co badać możliwości predykcyjne mózgu?

Choć metody prowadzonych badań z pozoru wydają się proste, ich wyniki mogą stanowić istotny krok w kierunku lepszego poznania sposobu funkcjonowania ludzkiego mózgu.

Powiązane:Według symulacji za 507 lat każdy Japończyk będzie nosił to samo nazwisko

Badania mogą posłużyć do budowania lepszych modeli predykcyjnych, czym zainteresowane będą pewnie firmy zajmujące się takimi technologiami. Nie pierwszy raz natura byłaby najlepszą inspiracją do opracowania nowych technologii.

Jednocześnie badania te prawdopodobnie pozwolą lepiej zrozumieć ludzkie zachowanie, w tym zwłaszcza sposób, w jaki postrzegamy nasze otoczenie i reagujemy na wydarzenia czy komunikujemy się ze sobą.

Czytaj więcej:Rekiny pozwolą nam nie tylko szybciej pływać, ale również oszczędniej latać. Japońscy naukowcy już nad tym pracują

Konrad Sarzyński

Konrad Sarzyński

Od dziecka lubił pisać i zawsze marzył o własnej książce. Nie spodziewał się tylko, że będzie to naukowa monografia. Ma doktorat z rozwoju miast, czym chętnie chwali się znajomym przy każdej możliwej okazji. Z GOL-em przygodę zaczął pod koniec 2020 roku w dziale Tech. Mocno związał się z newsroomem technologicznym, a przez krótki moment nawet go prowadził. Obecnie jest redaktorem w Futurebeat.pl odpowiedzialnym za publicystykę i testy sprzętu. Czasem też zrecenzuje jakąś grę o budowaniu, w końcu ma z tego doktorat. Gra od zawsze, lubi też dużo mówić. W 2019 roku postanowił połączyć obie te pasje i zaczął streamować na Twitchu. Wokół kanału powstała niewielka, ale niezwykła społeczność, co uważa za jedno ze swoich największych osiągnięć. Ma też kota i żonę.